Chiều 28/4, tại Hà Nội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có cuộc họp cung cấp thông tin định kỳ về thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHXH, BHYT) thời gian qua.
Việc làm tăng, rút BHXH một lần giảm
Cung cấp nội dung liên quan tới BHXH một lần, bà Đinh Thị Thu Hiền - Phó trưởng Ban thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam), cho biết, trong thời gian bùng phát dịch bệnh Covid-19, số người hưởng BHXH một lần có xu hướng tăng. Tuy nhiên, trong năm 2022 đã có xu hướng tăng chậm.
Thống kê của Ban thực hiện chính sách BHXH cho thấy, trong quý I/2022, cả nước có trên 208.000 người rút BHXH một lần, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước. Ước tính trong 4 tháng đầu năm 2022, cả nước có trên 302.000 người rút BHXH một lần, giảm 3% với 4 tháng của năm trước.
Riêng trong tháng 4/2022, cả nước có trên 93.000 người rút BHXH một lần, giảm 10% so với tháng 4/2021.
Phân tích nguyên nhân về số lao động nhận BHXH một lần đang có xu hướng giảm, bà Đinh Thị Thu Hiền nhận định: "Tình hình dịch bệnh đã dần được kiểm soát. Việc làm của người lao động mất việc dưới một năm đã được cải thiện. Nhiều người lao động từng khó khăn nay đã có thu nhập và không có ý định rút BHXH một lần".
Đồng thời, công tác truyền thông đã phần nào giúp người lao động nhận thức được những thiệt thòi khi rời khỏi hệ thống BHXH.
Không thể "đóng nối" trở lại
"Lợi trước mắt, hại lâu dài" bởi ngay khi hưởng BHXH một lần toàn bộ thời gian đã đóng BHXH trước đó của người lao động không được bảo lưu. Đồng thời các quyền lợi của người lao động sẽ bị hạn chế hơn rất nhiều so với tham gia BHXH cho đến khi đủ điều kiện để hưởng lương hưu", bà Đinh Thị Thu Hiền nói.
So sánh về quyền lợi của người rút và không rút BHXH một lần, bà Hiền cho biết người lao động đủ tuổi hưu có nhiều chế độ và quyền lợi hơn là rút BHXH một lần.
"Người lĩnh lương hưu tháng nào cũng được đảm bảo nhận, dù trong bất cứ điều kiện nào. Đơn cử như trong đợt dịch bệnh Covid-19 vừa qua, BHXH VN đã chỉ đạo việc chi trả gộp 2 tháng/lần. Những người già hay không thể tới nhận thì còn có thể được nhân viên chi trả mang tới nhà", bà Đinh Thị Thu Hiền nói.
Ngoài lương hưu hàng tháng, nhà nước đều có sự điều chỉnh tăng mức hưởng lương hưu theo điều kiện kinh tế xã hội nhất định. "Trong 2 năm qua, dù tình hình kinh tế của nước ta có khó khăn nhưng lương hưu đã được điều chỉnh với mức chung là 7,4% từ ngày 01/01/2022. Điều này cho thấy, chính sách của Nhà nước rất quan tâm đến thu nhập của người hưởng lương hưu", Phó trưởng Ban thực hiện chính sách BHXH cho biết.
Về quyền lợi BHYT, bà Đinh Thị Thu Hiền cho biết, người hưởng lương hưu được cấp thẻ BHYT miễn phí từ khi hưởng lương hưu đến khi chết với quyền lợi hưởng cao. Trong giai đoạn tuổi già, nguy cơ đối mặt nhiều hơn với ốm đau, bệnh tật nên việc được chia sẻ phần lớn nguồn kinh phí khám chữa bệnh từ quỹ BHYT sẽ giảm bớt áp lực kinh tế cho gia đình.
"Trong thời gian hưởng lương hưu, không may người hưởng lương hưu qua đời thì thân nhân sẽ được hưởng chế độ tử tuất, gồm: Trợ cấp mai táng phí bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người hưởng lương hưu chết, trợ cấp tuất hàng tháng (mức trợ cấp bằng 50% hoặc 70% mức lương cơ sở); hoặc trợ cấp tuất một lần.
Đa số người rút BHXH một lần từ 20-30 tuổi
Phát biểu tại cuộc họp, ông Đào Việt Ánh - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, cho biết: "Qua theo dõi, đa phần những người rút BHXH một lần chủ yếu từ 20-30 tuổi. Đây là những người lao động gặp nhiều khó khăn về tài chính. Họ cần một nguồn kinh phí để trang trải những khó khăn hiện tại".
Tuy nhiên, ông Đào Việt Ánh cho rằng thực tế vẫn có một số không nhỏ người lao động đã rút BHXH một lần và có nguyện vọng được đóng "nối tiếp". Nhưng hiện nay, chính sách BHXH không quy định nội dung này.
"Thậm chí nhiều người đã rút BHXH một lần rồi vẫn nghĩ rằng sẽ có đầy đủ quyền lợi BHYT khi mua thẻ BHYT hộ gia đình. Tuy nhiên trong thực tế, người tham gia tuy nhiên diện này chỉ có mức hưởng tối đa 80 %, còn người lao động hưởng chế độ hưu trí thì mức hưởng BHYT lên tới 95%", ông Đào Việt Ánh cho biết.